جایگاه قدسی شعر مولوی

author

Abstract:

  مثنوی مولوی با وجود شباهت های معنایی و فکری با مثنوی های تعلیمی پیش از خود و حتی با وجود برتری نسبی آثاری چون حدیقه سنایی و مثنوی های عطار از دیدگاه زبان ادبی و ظرافت های هنری، بیش از آنها مورد استقبال خوانندگان و مخاطبان خاص و عام قرار گرفته و شهرت بیشتر یافته است. نظر نگارنده بر آن است که یکی از عوامل اصلی بقا و تداوم شهرت روزافزون مثنوی به سبب خروج از عادت،عادت گریزی مثنوی، به خصوص در نظم پریشان صورت و اصرار بر بیان جزئیات وقایع و توصیف روانی و رفتاری شخصیت های داستانی است که مقاومت اولیه و طبیعی در برابر این عادت گریزی ها  و در نتیجه کار مثنوی را از طرف معاصران وی برمی انگیزد. هدف نگارنده در این مقاله بر آن  است تا ابعاد گوناگون مسئله را بررسی و تبیین کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

دیالکتیک شعر قدسی و شهود معنا در اندیشة بیدل دهلوی

سامانة معرفتی و هویّت هنری بیدل در دو سطح تجربة شهودی و متن قدسی، قابل واکاوی است که پیوندی وثیق، ازحیث هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی، این دو لایة معرفتی- هنری را با هم متّحد می‌سازد؛ نخست، تجربة شهودی که ناشی از سلوک «تَبَتُل تا فنا» و معراج «پله­پله تا خدا»ست و دوم، مجموعه‌ای رازآلوده از متن‌های قدسی که غزل فلسفی، مقوّم آن است. این مجموعه، با زبانی نمادین، وصف­ناپذیری حق را رمزگشایی می­کند و خدا را در م...

full text

تقدّس و قدرت در دوره صفویه (جایگاه قدسی پادشاهان صفوی)

پادشاهان صفوی، از موقعیتی قدسی‌گونه برخوردار بودند. گفته می‌شد آن‌ها معصوم هستند و علم لدنی، اقبال خاص شاهی، توانایی انجام دادن معجزه و پیش‌گویی آینده را دارند. خانه شاه مقدس و محل بست بود. اشیایی که با شاه تماس داشتند، مقدس می‌شدند و قدرت شفابخشی داشتند. شاه به سبب برخورداری از چنین موقعیتی، به خودش اجازه می‌داد تا احکام شریعت را نادیده بگیرد و مرتکب منکرات شود. مردم از نفرین شاه می‌ترسی...

full text

جایگاه قدسی «آب» در نقش برجسته و تندیسه‌های طاق بُستان

آب از روز نخست یا به سخن دیگر، از آغاز آفرینش، نقشی اساسی در ساختار زندگی و بستر هستی داشته و بی‌تردید خلقت و حیات انسان نیز به آن مدیون است. آب قبل از هر نمادی، نماد زندگی تلقی شده است؛ زیرا این گوهر خداوندی همه ‌چیز را پاک و منزه می‌کند و بیماران را شفا می‌بخشد. آب نماد آفرینش، نشانه مادر و زهدان است؛ نماد زندگی معنوی و ذات خداوندی است؛ علامت برکت است و از آن حکمت برمی‌خیزد؛ زیرا فضیلتی تزکیه...

full text

جایگاه و اهمیت گروه در اندیشه مولوی

گروه یکی از مهم‌ترین پدیده‌های اجتماعی است. مولوی در مثنوی، بارها به مفهوم گروه اشاره کرده و مریدان و مخاطبان را به سلوک گروهی سفارش کرده‌ است. آنچه مولوی دربارۀ گروه گفته بسیار پویاست؛ به طوری که نظرات وی را به عنوان دانشی نظری می‌توان به کار بست و بومی ساخت. در این مقاله، تلاش ما آن است که با روش توصیفی- تحلیلی، نظرات مولوی را دربارۀ گروه مورد بررسی قرار دهیم و به این پرسش‌ها پاسخ دهیم: 1- مع...

full text

هنجارگریزی معنایی در شعر مولوی و ابن‌فارض

هنر شاعران در این است که با استفاده از شگرد هنجارگریزی که از جمله وجوه "رستاخیز واژگان" است به کلمات جان بخشیده و علاوه بر ایجاد زیبایی در کلام خود باعث لذت ادبی مخاطب ‌شوند. ماهیت فرامنطقی، عقلی و عرفی معانی و حقایق عرفانی از یک سو و محدودیت حوزه کارآیی زبان از سوی دیگر باعث شده است که عارفانی هم‌چون ابن‌فارض و مولوی از زبان و بیانی هنجارگریخته استفاده نمایند. در این جستار با استفاده از روش تو...

full text

جایگاه شعر در اسلام

    برخی با عنایت به آیات و احادیثی که در ذم شعر و شاعری امده است،به ویژه خواندن آن در مسجد و یا شب جمعه،آن را مکروه دانستنند و بنابراین در صدد مخالفت با شعر و شاعری برآمدند.برخی نیز از ان تبری جسته و تنها با شعر تعلیمی بسنده کردند،حال آنکه سرودن شعر از اصل حرام یا مکروه نبوده و اگر مدتی هم از آن جلوگیری شده،به سبب جریان شعر در بدگویی و غزلهای رکیک بوده است.تحقیق حاضر نشان می دهد شعر نه تنها ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  91- 108

publication date 2017-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023